Trên tất cả 47 tỉnh thành của Nhật Bản (đơn vị hành chính của Nhật: to-do-fu-ken) có khoảng 775 trường đại học. Học sinh Nhật Bản sau khi kết thúc chương trình giảng dạy 12 năm gồm 6 năm tiểu học, 3 năm trung học cơ sở và 3 năm thung học phổ thông, nếu học sinh có nguyện vọng học lên đại học hay các chương trình giáo dục bậc cao thì sẽ tiếp tục theo học tại các đại học này. Tỷ lệ học sinh học lên vào khoảng 50%, tức là khoảng một nửa số học sinh sau khi tốt nghiệp cấp ba tiếp tục học lên đại học. Số học sinh còn lại sau khi tốt nghiệp không học lên đại học mà đi làm ngay hoặc theo học tại các trường senmon (trường đào tạo nghề).
Những năm gần đây, số lượng các doanh nghiệp khi tuyển dụng yêu cầu ứng viên phải tốt nghiệp đại học tăng lên nên nếu muốn làm việc tại các công ty đó bắt buộc bạn phải học và tốt nghiệp đại học.
Trường đại học ở Nhật Bản được chia ra thành 3 loại chính dưới đây:
・国立 Đại học quốc lập:
là trường đại học do nhà nước lập ra và do nhà nước trực tiếp quản lý và vận hành.
・公立 Đại học công lập (市立 Thị lập / 県立 Tỉnh lập) :
là các trường do các cơ quan đoàn thể địa phương thành lập
và do chính quyền địa phương đó quản lý và vận hành.
・私立 Đại học dân lập:
là trường đại học do cá nhân hoặc các tổ chức tư nhân
không thuộc cơ quan nhà nước lập ra và quản lý, vận hành.
Số lượng của từng loại trường trong khoảng 775 trường như sau:
国立（こくりつ） Đại học quốc lập: khoảng 85 trường
公立（こうりつ） Đại học công lập: khoảng 90 trường
私立（しりつ） Đại học dân lập: khoảng 600 trường
Các trường quốc lập và công lập chiếm khoảng 20% còn các trường dân lập chiếm khoảng 80%.
Các trường quốc lập và công lập có nhiều trường có trình độ giảng dạy cao, và đặc biệt là có học phí rẻ. Nhưng ngược lại, các trường dân lập lại có các khoa và bộ môn mà ở các trường quốc lập và công lập không có nên nếu những ai có nguyện vọng lĩnh hội kiến thức chuyên môn mà chỉ được giảng dạy ở các trường dân lập thì thường tiếp tục con đường học vấn ở các trường này.
Ngoài ra, tùy theo từng trường mà thời gian học khác nhau, thông thường thời gian học đại học là 4 năm (đại học chế độ 4 năm) và 2 năm (cao đẳng). Thời gian học tại các trường cao đẳng thì ngắn hơn, chỉ bằng một nửa thời gian theo học tại các trường đại học. Với những ai muốn mau chóng tốt nghiệp và đi làm sớm hoặc nhưng ai muốn giảm gánh nặng chi phí học tập thì thường chọn con đường học tiếp lên các trường cao đẳng.
Để thi tuyển vào các trường đại học này, phần lớn các trường sử dụng chế độ thi “Center Exam” (センター試験). Chế độ thi tuyển “Center Exam” là kì thi viết với các môn Quốc ngữ, Toán, Tiếng Anh và môn Khoa học. Rất nhiều học sinh người Nhật sau khi thi đỗ kì thi này mà có thể học tiếp lên đại học.
Kì thi này được tổ chức vào tháng 1 hằng năm, từ khoảng tháng 2 đến tháng 3 sẽ công bố kết quả và đến mùa xuân- tháng 4 các học sinh thi đỗ sẽ bắt đầu nhập học.
Có rất nhiều các sinh viên nước ngoài hiện đang du học tại các trường đại học của Nhật nhưng nếu những sinh viên nước ngoài mà ngôn ngữ mẹ đẻ không phải là tiếng Nhật mà dự thi kì thi “Center Exam” giống như người Nhật thì sẽ rất khó.
Chính vì thế, ở nhiều trường đại học, để tạo điều kiện cho các lưu học sinh có cơ hội học tập tại các trường đại học Nhật Bản đã đưa vào kì thi “外国人特別入試制度” (Kỳ thi tuyển Đại Học chọn đặc biệt
tại Nhật dành cho du học sinh) chỉ dành riêng cho lưu học sinh.
Để có thêm thông tin cụ thể, các bạn có thể tham khảo trang web sau
→外国人特別入試制度について「Hệ thống thi đặc biệt giành riêng cho người nước ngoài」
Các bạn có dự định sẽ tham gia thi kì thi này và học tập tại các trường đại học của Nhật không?
Website này đề cập đến 775 trường đại học ở Nhật,
trong đó tập trung vào việc giới thiệu về các trường có áp dụng kì thi này.
